O βίαιος θάνατος ενός γιγάντιου άστρου

O βίαιος θάνατος ενός γιγάντιου άστρου

Σάββατο, 24 Μαΐου 2014 21:54

UPD:21:54

• Οι συνέπειες του να «καταπιείς» ένα πλανήτη 22/05 19:48
• H δημιουργία του σύμπαντος σε εξομοίωση υπολογιστών 08/05 11:23
• Το μαγνητικό αποτύπωμα του Γαλαξία 07/05 17:45

Αστρονόμοι παρατήρησαν μία εντυπωσιακή έκρηξη υπερκαινοφανούς, στο γαλαξία UGC 9379, 360 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας.  Ο γιγάντιος αστέρας που την προκάλεσε έδωσε πλήθος από πληροφορίες στους επιστήμονες για το πως πεθαίνουν τα μεγαλύτερα άστρα στο Σύμπαν αλλά και για το μηχανισμό που διασκορπίζει τα απαραίτητα υλικά για τη ζωή και τους βραχώδεις πλανήτες.
Το γεγονός πως τα άστρα με μάζα τουλάχιστον οχτώ φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου τελειώνουν τη ζωή τους με μία έκρηξη πολύ μεγάλων διαστάσεων, εκλύοντας τεράστια ποσά ενέργειας είναι γνωστό ήδη από τη δεκαετία του 1930. Πρόκειται όμως για μία από τις σπάνιες περιπτώσεις που το άστρο που εξερράγη ανήκε στην κατηγορία Wolf-Rayet, μια ειδική κατηγορία άστρων στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα άστρα με μάζα τουλάχιστον 20 φορές αυτή του Ήλιου, όντας τα μεγαλύτερα και πιο λαμπρά άστρα στο Σύμπαν.
Τα άστρα Wolf-Rayet ακτινοβολούν τόσο έντονα που προκαλούν ισχυρούς αστρικούς ανέμους στην περιοχή τους. Κατά τη διαδικασία αυτή χάνουν ετησίως το ισοδύναμο της μάζας της Γης, δημιουργώντας ρεύματα σωματιδίων με ταχύτητες της τάξης των 10 εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα.
Κατά την έκρηξη ενός τέτοιου γιγάντιου άστρου, προκαλείται ακτινοβολία ικανή να επισκιάσει ολόκληρο το γαλαξία στον οποίο ανήκει, ενώ ταυτόχρονα σκορπίζουν στη γύρω περιοχή τα βαριά στοιχεία που είχαν δημιουργήσει στο εσωτερικό τους και αποτελούν την πρώτη ύλη για τη δημιουργία πλανητών.
Επειδή συνήθως αυτά τα αντικείμενα σκιάζονται από τη μεγάλη ποσότητα μάζας που εκλύουν και τα περιβάλλει, παρέμεναν άγνωστες πολλές πτυχές γύρω από τη δημιουργία, την εξέλιξη και το θάνατό τους, με ορισμένους αστρονόμους να αμφιβάλλουν ακόμη και για το γεγονός πως προκαλούν εκρήξεις σουπερνόβα.

WEIZMANN INSTITUTE OF SCIENCE/ALEX FILIPPENKO

Για πρώτη φορά ωστόσο, σε μία δημοσίευση στο περιοδικό Nature παρουσιάζονται στοιχεία για μία σουπερνόβα από ένα άστρο Wolf-Rayet. Η έκρηξη που ονομάστηκε SN 2013cu παρατηρήθηκε με τη χρήση βελτιωμένων τεχνικών παρατήρησης με ρομποτικά συστήματα, από μία ομάδα του πανεπιστημίου του Μπέρκλι, με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου 60 ιντσών στο παρατηρητήριο Palomar στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Από την έκρηξη ιονίστηκαν τα μόρια της γειτονικής περιοχής, και το φως που εξέπεμψαν επέτρεψε στους ερευνητές να αναλύσουν τη χημική σύσταση του αστρικού ανέμου, δίνοντας έτσι στοιχεία για πρώτη φορά για τη φύση ενός τέτοιου άστρου και την εξέλιξή του. Οι επιστήμονες ευελπιστούν πλέον να είναι εξίσου τυχεροί παρατηρώντας και άλλα παρόμοια συμβάντα ώστε να αποφανθούν για το εάν οι παρατηρήσεις τους μπορούν να γενικευτούν για όλο τον αστρικό πληθυσμό των Wolf-Rayet.